Cooperlink reisde vorige week af naar Parijs voor BIM World 2025. Laure Bouvier, onze marketing- en contentspecialist, bezocht niet minder dan 8 conferenties om de vinger aan de pols van de sector te houden. We bieden hier geen synthese van wat we hoorden, maar eerder een momentopname van de BIM-adoptie, tien jaar na de initiële invoering ervan.

BIM verwijst naar het modelleren van een gebouwd object. Het neemt de vorm aan van een BIM-model, een 3D-model verrijkt met een schat aan informatie. BIM is ook een proces voor het ontwerpen en structureren van projectgegevens met als doel de samenwerking tussen belanghebbenden te verbeteren en uiteindelijk de kwaliteit van het project te verhogen.

Het uiteindelijke doel is om BIM te gebruiken vanaf het ontwerp tot en met de exploitatie van het gebouw.
Opdrachtgevers hopen op een ontwerpfase waarin elk ingenieursbureau zijn eigen elementen modelleert en botsingsdetecties problemen tussen disciplines identificeren voordat de bouw begint.
Exploitanten van hun kant dromen van een 3D as-built / DOE-bestand dat is gekoppeld aan onderhoudssoftware voor apparatuur.

Dus, 10 jaar later - hebben we het doel bereikt?

Digitale tweeling

Sommige overheidsinstanties hebben niet op BIM gewacht om de waarde van het digitaliseren van hun activa in te zien. Sommige hebben ervoor gekozen om hun grondgebied of bestaande gebouwen te scannen om 3D-replica's te maken. Technologische vooruitgang heeft het mogelijk gemaakt om fotomappings toe te voegen om deze 3D-modellen te structureren.

Genève introduceerde bijvoorbeeld al in de jaren 1970 een digitaal kadaster. Vandaag de dag beschikt de stad over 1300 datasets die worden gebruikt om stedelijke ontwikkeling te plannen en de impact van vergunningsaanvragen op de bestaande omgeving te beoordelen. De afdeling stedenbouw gebruikt het 3D-model om te controleren hoe vergunningsaanvragen het toegestane bouwvolume vullen.

De stad Straatsburg heeft nu een geomatica-afdeling met niet minder dan 33 medewerkers. De afdeling werkt haar 3D-modelgegevens elke 4 jaar bij en is een partnerschap aangegaan met lokale elektriciteits- en gasleveranciers om database-updates te financieren.

De Grand Est Region (Frankrijk) heeft BIM een centrale plaats gegeven in het beheer en de renovatie van haar vastgoed.
De regio heeft haar gebouwen ruwweg in 3D gedigitaliseerd, aangevuld met talrijke sensoren op apparatuur zoals verwarmingsketels en meters. Gebruikscases zijn onder andere vroegtijdige detectie van technische storingen en onderhoudsinterventies op afstand, detectie van waterlekken, snelle kwantificering van raamkozijnoppervlakken en planning van noodzakelijke vervangingen.

Het heeft ook een BIM-handvest ontwikkeld dat verplicht is voor zijn contracten - nu in versie 17, wat het belang van het onderwerp benadrukt.

Monaco is waarschijnlijk het meest indrukwekkende voorbeeld. Het vorstendom heeft zijn hele grondgebied gedigitaliseerd - 1.500 gebouwen gemodelleerd met hun context. Ontwerpers hebben toegang tot het 3D-model van het grondgebied om hun projectintegratie te verfijnen.
In ruil daarvoor moeten architecten het 3D-model leveren van gebouwen die ter goedkeuring worden ingediend.
Het territoriummodel wordt zo verrijkt en bijgewerkt in de loop van de tijd.

BIM gezien door architecten

Hoewel het evenement zich voornamelijk richtte op digitale oplossingen, viel één conferentie op: "Visie van architectenbureaus: feedback en nieuwe uitdagingen". In de ontwerpfase heeft BIM vooral wortel geschoten bij architecten, die meestal verschillende disciplines coördineren (bouwkunde, nutsvoorzieningen, landschapsarchitectuur, MEP, enz.). Als gevolg daarvan hebben grote bureaus nieuwe BIM-afdelingen opgezet, met nieuwe rollen zoals BIM-coördinator, BIM-modelleur, BIM-manager...

Architectenbureaus zoals Patriarche Augmented Architecture, Brunerie Pragma, AIA Life Designer en PCA-Stream hebben duidelijk een gedeelde aanpak en vergelijkbare methodologieën laten zien.

Gegevens structureren

Terwijl bedrijven onderscheid maken tussen "vrijwillige BIM" en "verplichte BIM" projecten - die min of meer dicteren hoe de gegevens moeten worden gestructureerd - is BIM al vanaf het begin van het project geïntegreerd, met verwerking van de invoergegevens en informatiebeheer. Het programma - in Excel of korte sheets - en de lijst van deliverables worden eerst behandeld door het BIM-team, dat het kader voor de productie van documenten vaststelt voordat het ontwerp begint.

De gegevens weergeven

Een grote uitdaging binnen een architectenbureau is het waarborgen van een consistente representatie.
Het idee is natuurlijk om te voorkomen dat elk teamlid bij elk project opnieuw het wiel uitvindt en tijd verspilt die beter aan het ontwerp kan worden besteed. Maar het gaat ook om het ontwikkelen van een herkenbare representatiestijl.

In 2D was het doel om een gemeenschappelijke tekenstijl op te leggen, lay-outs te standaardiseren en het gebruik van lagen te definiëren.
Bij BIM heeft representatie voornamelijk betrekking op de objectbibliotheek.

Het BIM-team van elk kantoor ontwikkelt een gedeelde referentiebibliotheek, ook wel catalogus, bibliotheek of showroom genoemd, ingedeeld per discipline.
Deze referentie wordt regelmatig bijgewerkt op basis van feedback van verschillende projecten.

Deze BIM-objectenbibliotheek is zo'n waardevol bezit geworden dat de vraag rijst of deze moet worden gedeeld tijdens wedstrijden - ook al hebben BIM Managers ontelbare uren besteed aan het verfijnen ervan.

Menselijke factor in BIM-implementatie

Luisterend naar de vier sprekers is het duidelijk dat BIM-afdelingen dienen als ondersteunende centra binnen bedrijven. Ze erkennen dat BIM een extra beperking vormt voor architecten en proberen de invoering en het gebruik ervan gemakkelijker te maken. Training vormt de kern van hun strategie - in eerste instantie om ervoor te zorgen dat nieuwe medewerkers de basiskennis hebben om volgens de standaarden van het bureau te werken. Maar meer dan een eenmalige inwerkstap is BIM-training een voortdurende zorg voor bureaus.
Ze implementeren vaak terugkerende sessies voor kennisdeling of feedback om ervoor te zorgen dat teams zich voortdurend verbeteren.

Hoe zit het met de koppeling tussen ontwerp en de levenscyclus van gebouwen?

Na het bijwonen van acht conferenties en het bezoeken van verschillende stands is één ding duidelijk: BIM is waardevol. Maar de wereld van ontwerpers en de wereld van beheerders van gebouwen lijken nog steeds niet volledig op elkaar te zijn aangesloten. Elk ontwikkelt zijn eigen model voor zijn eigen behoeften, maar de levenscyclus van een gebouw wordt nog niet gedekt door gedeelde gegevens en tools.

Bij Cooperlink geloven we dat de constructiefase de ontbrekende schakel is tussen ontwerp en exploitatie. Het is de fase waarin intenties en realiteit op locatie samenkomen.

Daarom ontwikkelen we momenteel een brug tussen BIM-ontwerp en uitvoering binnen onze Construction Hub. Het doel: bouwteams in staat stellen om het digitale model tijdens de bouw eenvoudig te verrijken met as-built gegevens. Elk modelobject kan dan worden gekoppeld aan technische fiches, documentatie of onderhoudsplannen.

Het resultaat? Een betrouwbaar en volledig bruikbaar as-built / DOE BIM-model - toegankelijk voor alle belanghebbenden bij het project, tot en met de exploitatie.

‍

Wil je meer weten? Neem contact op met een van onze experts voor een gesprek.

‍